Materiały psychoedukacyjne

Ludzie w życiu prywatnym i zawodowym doświadczają sytuacji tragicznych, przeżywają kryzysy, z którymi trudno im sobie poradzić. Szczególną grupą sytuacji są tzw. zdarzenia traumatyczne – wszystkie sytuacje, w których istnieje poważne zagrożenie dla naszego życia i zdrowia lub życia/zdrowia innych, bliskich nam osób. To sytuacje, w których konfrontujemy się za śmiercią, fizycznym i psychicznym cierpieniem. Zazwyczaj zdarzenia takie są trudne lub wręcz niemożliwe do przewidzenia, a w każdym razie, my sami często jesteśmy przekonani, że „coś takiego nie może nas spotkać”.

Zawodowe ryzyko doświadczenia zdarzeń traumatycznych dotyczy przede wszystkim osób pracujących w służbach ratowniczych (strażacy, lekarze, sanitariusze, zespoły ratownictwa specjalistycznego) i  funkcjonariuszy policji, służby więziennej i żołnierzy. Ale stres traumatyczny może dotknąć również pracownika produkcji, nauczyciela, o ile w tych miejscach dojdzie np. do ciężkiego wypadku, napaści etc.

W tych zawodach ludzie konfrontują się z okrucieństwem, widokiem ciężko rannych ofiar wypadków i katastrof, narażają własne życie by nieść pomoc innym, uczestniczą w akcjach ryzykownych dla życia lub zdrowia, pracują z osobami niebezpiecznymi czy agresywnymi.

Takie zdarzenia wywołują cały łańcuch reakcji psychologicznych i fizjologicznych, które są normalną reakcją na sytuacje wysoce zagrażające.

Czasami jednak siła tej reakcji jest tak duża, że konieczna jest szybka konsultacja specjalistyczna (psycholog, psychiatra), której celem jest zmniejszenie dawki doświadczanego cierpienia.

Zwykle wydaje się nam, że tragicznych w skutkach zdarzeń można było uniknąć, albo też mamy odczucie, że nie powinny nas one spotkać. Nigdy nie jesteśmy na nie przygotowani. Zdarzenia te pozostawiają w nas nieprzyjemne i bolesne wspomnienia, lęk i niepewność.

Dla wielu osób uczestniczących w zdarzeniach traumatycznych najtrudniejszym okresem jest moment „wyjścia” z sytuacji zagrażającej, kiedy to, co najgorsze już minęło, a wciąż jeszcze odczuwa się silne emocje. Wszyscy spodziewają się, że już z nami wszystko w porządku – przeżyliśmy przecież to, co najgorsze – ale sami czujemy się kiepsko, często staramy się to ukryć przed innymi, nawet najbliższymi osobami w obawie, że to, co przeżywamy, prowadzi nas do szaleństwa. Czasami po prostu wstydzimy się poprosić innych o pomoc. Jeśli przeżyłeś taką sytuację lub przeżyła ją osoba, którą znasz, to ten tekst pozwoli ci lepiej zrozumieć pojawiające się reakcje, dowiesz się z niego czego można się spodziewać i co robić.