Materiały psychoedukacyjne

Different contents being put in a folder

Molestowanie seksualne w pracy

Według Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) molestowanie seksualne to zachowanie o charakterze seksualnym, które jest niepożądane i obraźliwe dla jego odbiorcy.

Molestowanie seksualne może przybierać dwie formy:

  1. Quid pro quo lub szantaż seksualny, gdy nagroda za pracę - taka jak podwyżka wynagrodzenia, awans lub nawet kontynuacja zatrudnienia - uzależniona jest od spełnienia przez ofiarę żądań podjęcia jakiejś formy zachowań seksualnych;
  2. Wrogie środowisko pracy, w którym warunki lub okoliczności pracy prowadzą do zastraszenia lub upokorzenia. Istnieją dwa wymiary wrogiego środowiska pracy: (1) niepożądane zainteresowania seksualne (np. komentowanie seksualności lub płci innych osób; niechciane zaloty, plotkowanie o życiu seksualnym innych) oraz (2) tzw. molestowanie ze względu na płeć (np. zastraszanie kogoś lub niesprawiedliwe traktowanie tylko dlatego, że ktoś jest kobietą lub mężczyzną).

Należy pamiętać, że obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie warunków pracy wolnych od molestowania seksualnego. Oznacza to, że zarówno sprawca, jak i pracodawca ponoszą odpowiedzialność w przypadku ciągłego poniżania lub szykanowania w pracy. Jeśli pracodawca otrzyma informację o podejrzeniu wykroczenia, powinien podjąć odpowiednie działania w celu zbadania sytuacji i rozwiązania problemu.

Z naszego doświadczenia wynika, że ludzie nie zawsze są świadomi, jakie zachowania są uważane za molestowanie seksualne, dlatego poniżej podajemy kilka przykładów:

Fizyczna forma nękania
  1. Niepożądane dotykanie, w tym szczypanie, poklepywanie, pocieranie, celowe ocieranie się o inną osobę, przytulanie, całowanie lub jakakolwiek inna forma fizycznego kontaktu.
Werbalne formy molestowania
  1. Niechciane i powtarzające się zaproszenia na randki;
  2. Natrętne pytania dotyczące Twojego życia prywatnego, które sprawiły, że poczułeś/aś się urażony;
  3. Natrętne komentarze na temat Twojego wyglądu fizycznego, które wywołały urazę;
  4. Wykonywanie nieodpowiednich, urażających gestów seksualnych;
  5. Opowiadanie sprośnych dowcipów lub dzielenie się anegdotami seksualnymi;
  6. Gapienie się z podtekstem seksualnym, obraźliwym lub gwizdanie;
  7. Komentarze lub żarty z podtekstem seksualnym, które wywołały u Ciebie urazę;
  8. Zadawanie pytań seksualnych, takich jak pytania dotyczące Twojej historii seksualnej lub orientacji seksualnej;
  9. Obraźliwe komentarze na temat czyjejś orientacji seksualnej lub tożsamości płciowej.
Niewerbalne formy nękania
  1. Nieodpowiednie wpatrywanie się lub złośliwe spojrzenie, które sprawiało, że czułeś/aś się onieśmielony/a;
  2. Wysyłanie lub pokazywanie Ci zdjęć lub prezentów o charakterze jednoznacznie seksualnym, które sprawiły, że poczułeś/aś się urażony;
  3. Wyświetlanie nieodpowiednich obrazów lub plakatów o charakterze seksualnym w miejscu pracy;
  4. Ktoś nieprzyzwoicie obnaża się przed Tobą lub sugeruje gestem czynność seksualną;
  5. Ktoś zmusił Cię do oglądania materiałów pornograficznych wbrew Twoim życzeniom.
Cybernękanie
  1. Niechciane e-maile lub SMS-y o charakterze jednoznacznie seksualnym;
  2. Niewłaściwe zaloty, które uraziły Cię na portalach społecznościowych, takich jak np. Facebook, Instagram lub na czatach internetowych.

Badania wykazały, że molestowanie seksualne może prowadzić do zaburzeń nastroju i lęku, obniżonej sprawności, problemów ze snem oraz zaburzeń w związkach intymnych. Może również negatywnie wpływać na samoocenę, wiarę w dobry, bezpieczny świat oraz zaufanie do ludzi. Osoby molestowane mogą mieć kłopoty z pamięcią, koncentracją uwagi oraz z tempem myślenia. Doświadczenie molestowania seksualnego bywa przyczyną zachowań samobójczych (myśli, planów i prób samobójczych).

Molestowanie seksualne dotyka również świadków tych niepożądanych zachowań, którzy mogą czuć się zestresowani i bezradni. Jako świadkowie takich zdarzeń mogą bać się zainterweniować ze względu na strach przed sprawcą.

Jeśli organizacja nie podchodzi odpowiednio do molestowania seksualnego, może to skutkować obniżeniem produktywności i jakości produktów i usług, wyższym poziomem absencji i wyższymi wskaźnikami fluktuacji kadr (ludzie wciąż się zwalniają, a nowi pracownicy szybko rezygnują), niskim morale oraz mniejszym zaangażowaniem w pracę i zanikiem lojalności.

Jeśli chcesz wiedzieć więcej:

Jeśli potrzebujesz pomocy:

Flaga Unii Europejskiej

Projekt EMPOWER otrzymał dofinansowanie z unijnego Programu Badań i Innowacji Horyzont 2020 w ramach umowy o dotację nr 848180